Meteen naar de inhoud

Relatie als keuze

  • door

Partnerkeuze is één van de centrale thema’s in het boek dat ik momenteel aan het schrijven ben.

Hoe kiezen we onze partner?
Welke mechanisme spelen mee in de keuze van een partner?
Hoe bepalend is de omgeving voor onze partner keuzes?

Partnerkeuze is een heel onbewust proces. Zelfs wanneer je met je afvink-lijstje op date gaat, spelen er nog heel wat onbewuste aspecten mee waar je geen weet van hebt.

Partnerkeuze is een belangrijk aspect van ons leven. Omdat er verwacht wordt dat je een partner kiest en dat je daar dan bij blijft tot de dood jullie scheidt, zijn we heel erg op onze hoede als het om partnerkeuze gaat.
We willen dat goed doen. Te goed vaak.

Daarbij verliezen we een aantal aspecten uit het oog.

Elke relatie begint als een scharrel

Op het moment dat je iemand leert kennen op een ongedwongen manier ben je meestal niet bezig met lange termijnplannen. Maar goed ook.
Hoe jonger je bent, hoe spontaner relaties ontstaan en ook weer afspringen. En dat is een belangrijke oefenperiode.
Hoe maak ik het aan?
Hoe geef ik een eerste kus?
Hoe maak ik iemand duidelijk hoe serieus het is?
Hoe maak ik het uit?

Het zijn vaardigheden die je nodig hebt om een relatie aan te gaan.

Typisch voor wat oudere personen is dat ze het ‘ineens goed’ willen doen. Het moet ineens juist zitten.
Ze leren iemand kennen en willen pas ‘een relatie’ starten wanneer ze zeker zijn dat het partnermateriaal is.
Daarmee verdwijnt heel wat spontaniteit.
Elke relatie begint als een scharrel, een flirt. En vandaaruit wordt er verder geëxploreerd. Als je die stap overslaat, of dat probeert, geraak je nooit aan de volgende stap.

De keuze om te blijven

Na de scharrelperiode komt de periode van ‘bewuste verderzetting’. Je spreekt af. Je belt, je doet dingen samen, …
Die periode is ook nodig om tot een partnerrelatie te kunnen komen.
In deze periode kan je nog alle kanten uit. Je woont niet samen, je hebt geen (financiële) verplichtingen tegenover elkaar. Maar je kiest er wel voor – redelijk bewust – om elkaar te blijven zien.
Deze periode duurt bij vele koppels te kort. We houden ze bewust kort omdat we engagement en zekerheid verlangen, maar eigenlijk zou – theoretisch – deze periode heel lang mogen blijven duren.
Dit is deels wat mensen met een LAT-relatie proberen in stand te houden. Zo weinig mogelijk (financieel) engagement maar zoveel mogelijk genieten van samen zijn.

De maatschappij is erop gebrand zo snel mogelijk en zo veel mogelijk te weten wie bij wie hoort.
En daarom zijn we geneigd om snel over te gaan naar de volgende fase. Ik vergelijk het wel eens met voorspel en penetratie. Je kan perfect vrijen met alleen voorspel. Dat kan heel erg vervullend zijn. En het hoeft niet (altijd) tot penetratie te komen.
MAAR omdat iedereen zegt dat penetratie ‘echte’ seks is, gaan we penetreren.
Zo is het net hetzelfde bij de relatie. Eigenlijk zijn de meeste koppels best tevreden met hun vrije leventje van elkaar zien wanneer ze goesting hebben (en dat kan best veel zijn), maar gaan ze veel sneller in engagement gaan omdat dit van hen verwacht wordt.

Should I stay or Shoud I go?

Eens in een vaste relatie beland met alles erop en eraan, voelt het alsof onze keuze definitief is. En dat werkt in twee richtingen. Enerzijds is dat een fijn gevoel van veiligheid en thuiskomen. Anderzijds maken we onszelf graag wijs dat er geen weg terug is.
Wanneer het één wanneer het ander, hangt af van de manier waarop je naar relaties en deze relatie kijkt. In volle verliefdheid is het vaak thuiskomen (minder moeite moeten doen om elkaar te zien), maar wanneer het te heftig wordt of wanneer je vooral de beperkingen ziet, voelt het als een gevangenis.

Hier is het belangrijk dat je blijft zien dat je keuze hebt. Je hebt altijd de keuzemogelijkheid om weg te gaan.
Eigenlijk is een relatie de voortdurende keuze om te blijven. Wanneer je dat inziet, kan je die keuze vrijer maken.
Stel dat je dagelijks de keuze maakt om te blijven, dan heb je na 10 al 3650 keren gekozen om te blijven. En misschien een paar keer om niet te blijven. Maar het grootste deel van de tijd heb je gekozen om te blijven.

Moet ik nu kiezen?

Ik merk vaak dat er bij veel mensen een urgentie is om te kiezen. En ondertussen maken ze van die urgentie geen gebruik. Ze blijven verder kiezen om te blijven. Ze kiezen dus om te blijven.
Wanneer ik merk dat mensen ongeduldig worden en duidelijkheid willen over hun relatie, vraag ik altijd: wat is de reden van je haast?
Als je al 20 samen bed en tafel deelt, 3 kinderen op de wereld zette, wat is dan de urgentie om vandaag te beslissen om te scheiden of niet?
Vaak gaat het dan eerder om een persoonlijke crisis dan om een relatiecrisis. De relatie is al langer slecht en dat wordt nu als excuus aangewend om een persoonlijke keuze te maken of uit te stellen.

De keuze-vraag ligt dan niet bij de relatie maar bij de persoonlijke keuzes: Wat wil ik nog van mijn leven? En waar heb ik mezelf wijsgemaakt dat ik daarvoor (geen) relatie nodig heb?
Net wanneer je de nood voelt om snel van koers te veranderen is het handig om even je koers te observeren en af te vragen wat een andere koers zou brengen.
De andere koers/keuze is misschien een vluchtweg. Waar loop je van weg als je vertrekt uit deze relatie?
Maar nog belangrijker waar wil je naartoe? En zou deze relatie daar niet aan kunnen bijdragen?

Significant other – Enjoyable other

Wij maken van onze partner onze significante andere. Dat is een term die is uitgevonden omdat niet iedereen een partner heeft. Wanneer de persoon in kwestie niet aanspreekbaar is, willen hulpverleners en vertegenwoordigers van de authoriteit iemand om mee te spreken over die persoon. Een alleenstaande die opgenomen wordt in het ziekenhuis kan zo iemand aanduiden (vaak ouders, broer of zus, huisgenoot) om mee te communiceren.
In onze maatschappij is dat dus een term voor een ‘partner’ in de breedste zin van het woord.

Ik zou pleiten om nog een andere term toe te voegen: Enjoyable other.
Dat is je partner waarmee je je amuseert. Zonder dat er een levensengagement aan vasthangt.
Je ‘enjoyable other’ is diegene waar je van geniet, waar je een relatie mee hebt voor het plezier van een relatie te hebben.
Net dit zou bij heel wat oudere partners de druk van de ketel halen: Het is okay om gewoon ‘iemand’ te hebben’ in je leven zonder daar een zwaar engagement aan te hangen.

En op termijn mag en kan deze persoon je significant other worden. Maar zoals ik hierboven al zei: Do not rush.
Kies eerst een paar honderd/duizend keer om te blijven. En zie wat er gebeurt.

Jouw wereld en relaties mogen draaien op jouw tempo. Dat tempo van de maatschappij hoef je niet bij te houden.

Join the conversation

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.